Categories
Fact Check Filipino

VERA FILES FACT CHECK: Maling paggamit ng bandera ng PHL HINDI GINAWA sa SEA Games

Dalawang litrato ng bandera ng Pilipinas na iligal na ginamit bilang tablecloth ay kasalukuyang umiikot sa Internet. Maraming mga netizen ang nag-isip na ito ay ginawa bilang bahagi ng pag-host ng bansa sa 30th Southeast Asian (SEA) Games. Hindi ito totoo.

Noong Nob. 25, nag-upload ang isang netizen sa Facebook (FB) ng dalawang litrato na nagpapakita ng bandera ng Pilipinas na ginagamit na tablecloth para sa catered na pagkain. May caption ito na:

Look at how Filipinos desecrated the national symbol — our flag. Nobody
even bothers to undo this irreverence.
Something is wrong with the Filipinos.
Where is the love of country among us?
We need to fix our attitude as Filipinos.
Shame on us, Filipinos. Shame on us

(Tingnan kung paano niyurakan ng mga Pilipino ang pambansang simbolo — ang ating bandera. Walang sinuman
ang nag abala na iwasto ang kawalan ng respetong ito.
May mali sa mga Pilipino.
Nasaan ang pagmamahal natin sa bansa?
Kailangan nating ayusin ang ating saloobin bilang mga Pilipino.
Nakakahiya tayo, mga Pilipino. Nakakahiya tayo)!”

Walang nabanggit na SEA Games sa post.

Sa ilalim ng Section 34 ng Republic Act No. 8491, ang paggamit ng bandera ng Pilipinas “bilang kurtina, festoon, tablecloth,” bukod sa iba pa, ay parurusahan ng batas.

Ang mga litrato ay ibinahagi ng dating broadcast journalist na si Ricky Velasco sa kanyang pribadong account sa Twitter. Sa isang screenshot ng kanyang tweet, muli niyang in-upload ang dalawang litrato, binanggit ang orihinal na uploader bilang kanyang source, at isinulat:

“@RADYOPATROL39: But wait there’s more…this to all the blunders in the SEAGames 2019. Meals are served to participating athletes. But using our FLAG as a table cover mantle? Notice that, the flag even touches the floor

(@ RADYOPATROL39: Pero teka lang mayroon pang iba…ito sa lahat ng mga kapalpakan sa SEAGames 2019. Ang mga pagkain na ihinain sa mga kalahok na atleta. Ngunit ang paggamit ng ating BANDERA bilang isang mantel ng mesa? Pansinin lang, ang bandera ay nakalaylay sa sahig).”

Pinagmulan: Ricky G. Velasco Twitter account, “@ RADYOPATROL39: But wait there’s more…,” Nob. 26, 2019

Maraming mga gumagamit ng social media ang nagbahagi din ng dalawang litrato na ipinapalagay na ang maling paggamit ng pambansang bandera sa pag-host ng Pilipinas sa SEA Games. Sa loob lamang ng dalawang araw, ang orihinal na FB post ay nakakuha ng 6,800 shares at 3,500 mga reaksyon.

Gayunpaman, sa isang puna sa kanyang sariling post, ang netizen na nag-upload ng mga litrato ay tinawag ang pansin ni Velasco sa pagkonekta sa mga imahe sa SEA Games, na sinasabing ginawa ito ng mamamahayag “upang magpaikot ng pekeng balita.”

Ang ABS-CBN, ang dating amo ni Velasco, ay naglabas din ng pahayag kasunod ng insidente, na nilinaw na si Velasco ay nagretiro na sa network noong 2015.

Naglathala rin ang Abante News Online ng artikulo tungkol sa dalawang litrato noong Nob. 26, na may headline na “Philippine flag ginamit na mantel sa SEAG?”. Ang artikulo ay binawi sa parehong araw ngunit ang social media monitoring tool na Crowdtangle ay nagpapakita na nakakuha ito ng higit sa 41,800 na pakikipag-ugnay sa Facebook bago ito tinanggal.

Kalaunan, naglabas ng ulat ang Abante tungkol sa kung paano ang dalawang litrato ay nawala sa konteksto, kasama ang isang pahayag mula sa orihinal na uploader na nagsabing ang mga imahe ay nakunan noong 2015 at “mula sa kanyang kaibigan na naninirahan sa Amerika.” Hindi nito binanggit ang naunang tinanggal na artikulo.

Sinubukan ng VERA Files na makausap ang nasabing netizen para kumpirmahin ang pahayag na ito ngunit wala pang natatanggap na tugon ang grupo.

Dalawang lehitimong news sites ang naglathala rin ng parehong mga ulat tungkol sa kasalukuyang SEA Games na kalaunan ay napatunayang nakaliligaw.

Sa isang post noong Nob. 26 sa FB, tinawag ng Biñan City Information Office ang pansin ng Inquirer.net sa paggamit ng isang litrato ng hindi natapos na football field ng University of the Philippines Diliman sa isang artikulo ng Nob. 24, na binigyan ng huli ng hindi wastong may label na Biñan Football Stadium. Nag-update na ang online site ng balita nito at isinama ang isang erratum.

Samantala, ang reporter ng GMA na si Dano Tingcungco ay nag-post ng isang video sa Twitter na nagpakita ng loob ng isang pambabaeng banyo na may urinal sa Biñan Football Stadium. Nagbigay ito ng caption: “PANOORIN: Walang mga conjugal cubicle sa babaeng restroom sa Biñan Stadium, ngunit mayroong isang urinal # SEAGames2019.” Nai-post din ito sa GMA News’ FB page.

Nilinaw na ni Tingcungco ang konteksto ng kanyang ulat sa pamamagitan ng isang tweet thread. Sinabi niya na ang urinal ay naroon dahil ang banyo dating para sa mga kalalakihan, ngunit na-renovate ito bilang pambabaeng banyo para sa SEA Games. Idinagdag niya na ang mga organizer ay nagpasya na “i-repurpose” ang nasabing urinal para sa mga bata sa halip na alisin ito.

Ang tweet ni Tingcungco at ang GMA News’ FB post ay kapwa tinanggal agad matapos mailathala ito.

 

Mga Pinagkunan

The Official Gazette, Republic Act No. 8491, Feb. 12, 1998

Ricky G. Velasco, Official Twitter Account, n.d.

ABS-CBN News, ABS-CBN NEWS official statement, Nov. 27, 2019

Abante TNT, Philippine flag ginamit na mantel sa SEAG?, Nov. 26, 2019

Abante TNT, PH flag na ginawang mantel, matagal nang kinuha, Nov. 27, 2019

Biñan City Information Office Official Facebook Page, “With active support and keen preparation for the 30th SEA GAMES,” Nov. 26, 2019

Inquirer.net, Thailand claims not enough Thai food, drinks for players at hotel, Nov. 24, 2019

Dano Tingcungco Official Twitter Account, Female restroom with a urinal, Nov. 26, 2019

GMA News Official Facebook Page, “WATCH: No conjugal cubicles in female restroom,” Nov. 26 , 2019

Dano Tingcungco Official Twitter Account, “A thread: ⅓ Part of my coverage yesterday,” Nov. 27, 2019

 

(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)