Categories
Fact Check Filipino

VERA FILES FACT CHECK: Mocha Uson mali tungkol sa federalism sa Southeast Asia

Mali ang ginawang pahayag ni Presidential Communications Assistant Secretary Margaux “Mocha” Uson, tungkol sa federalism at ang mga sistema ng pamahalaan sa Southeast Asia. Si Uson ang inatasan ng Malacanang na pangunahan ang information campaign sa federalism.

PAHAYAG

Na markahan sa pamamagitan ng isang email mula sa isang mambabasa ng VERA Files Fact Check, si Uson, sa kanyang Hulyo 24 kolum sa Philippine Star, ay isinulong ang mga kahalagahan ng pederalismo at sinabing ang Pilipinas ang nag-iisang bansa na may unitary form of government (ang kapangyarihan at kapamahalaan ay itinatalaga sa isang sentralisadong pamahalaan) sa Timog-silangang Asya:

“Tayo ay naiiwan ng ating mga kapitbahay sa mga tuntunin ng pamamahala, dahil tayo ang tanging bansa sa Timog-silangang Asya na nasa ilalim ng unitary form of government, na naglalagay ng solusyon sa mga problema ng bansa sa mga kamay ng iilang mga lider, at manipulado ng mga oligarch na nakabase sa Maynila.”

Pinagmulan: The Philippine Star, Manila is not the Philippines, Hulyo 24, 2018

FACT

Mali ang pahayag ni Uson.

Halos lahat ng nasa Timog-silangang Asya ay mga bansa na unitary kung saan ang kapangyarihan ng gobyerno ay nagmumula sa sentralisadong pamahalaan:

  • Inilalarawan ito ng konstitusyon ng Indonesia na ” nag-iisang estado, na may anyo ng isang republika.”
  • Inilalarawan ng Organisation for Economic Co-operation and Development ang mga bansang Myanmar, Thailand, Cambodia at Vietnam bilang unitary na mga bansa.
  • Ang isang ulat ng Swedish International Development Cooperation Agency ay naglalarawan sa Laos na may isang sistema na “‘unitary’ na ang mga responsibilidad ay kinopya sa halip na itinalaga mula sa sentro hanggang sa mas mababang antas.”
  • Ang isang ulat ng Asian Development Bank ay naglalarawan sa Timor-Leste bilang “pinamamahalaan ng isang sistemang unitary na bawat aspeto ng sistema ng pamamahala at pananalapi ay kontrolado mula sa Dili (ang kabisera).”
  • Ang isang database ng United Nations Food and Agriculture Organization sa mga batas at konstitusyon ng mga bansa ay naglalarawan sa Brunei bilang “isang estadong unitary na pinamamahalaan ng konstitusyunal na monarkiya.”

Tanging Malaysia ang mayroong federal form ng gobyerno, kung saan ang kapangyarihan ay ibinabahagi sa mga estado ng Johor, Kedah, Kelantan, Malacca, Negeri Sembilan, Pahang, Penang, Perak, Perlis, Sabah, Sarawak, Selangor at Terengganu.

Ang Singapore, isang city-state, ay walang lokal na pamahalaan.

Mga pinagkunan ng impormasyon:

Unesco, Certified English translation of the constitution of Indonesia

OECD Country Profiles: Myanmar, Thailand, Cambodia and Vietnam

SIDA, Changing Mindsets and Developing Institutions in Lao PDR

ADB, Democratic Republic of Timor-Leste: Emergency Infrastructure Rehabilitation Project, Phases 1 and 2

FAOLEX Database, Brunei Darussalam

Judicial Appointments Commission, Federal Constitution of Malaysia

Commonwealth Local Government Forum, The Local Government System in Singapore

Stanford Encyclopedia of Philosophy, Federalism

Ang VERA Files Fact Check ay sumusubaybay sa mga maling
salaysay at nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at
personalidad, at itinatama ang mga ito gamit ang mga tunay na ebidensya. Kami
ay ginagabayan ng mga prinsipyo ng
International Fact-Checking Network sa Poynter. Para sa karagdagang impormayan bisitahin ang pahinang ito.